डडेल्धुरा ।  सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पछिल्लो आठ महिनामा डेङ्गी सङ्क्रमणका केस तीव्र रूपमा बढ्दै गएका छन्। स्वास्थ्य निर्देशनालय दिपायलका अनुसार यस अवधिमा प्रदेशभर २८८ जनामा डेङ्गीको सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ।

सबैभन्दा बढी सङ्क्रमित कैलालीमा भेटिएका छन्। यहाँ ६५ जना बिरामीमा डेङ्गी पुष्टि भएको छ। त्यस्तै अछाममा ४१ जना र कञ्चनपुरमा ३२ जना संक्रमित भेटिएका छन्। हिमाली जिल्ला दार्चुलामा ४ र बाजुरामा १८ जना संक्रमित भएका छन् भने डडेलधुरा, डोटी, बझाङ र बैतडी गरी थप ८८ जनामा सङ्क्रमण देखिएको निर्देशनालयले जनाएको छ।

निर्देशनालयका भेक्टर कन्ट्रोल अधिकृत हेमराज जोशीले असारदेखि कात्तिकसम्मको अवधिमा डेङ्गी सङ्क्रमण तीव्र हुने भएकाले विशेष सतर्कता आवश्यक हुने बताए। उनका अनुसार डेङ्गी भाइरस एडिस एजिप्टाई जातको पोथी लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्ने भएकाले घर–परिसरमा पानी जम्न नदिई सजग हुन जरुरी छ।

“गमला, टायर, खाली ड्रम वा खाल्डामा पानी जम्न दिनु हुँदैन। त्यस्ता ठाउँ लामखुट्टेले सजिलै अण्डा फुलाउने स्थान बन्न सक्छन्,” जोशीले भने। “सम्भावित स्थानमा लार्भा नष्ट गर्दा लामखुट्टेको वृद्धि विकास रोक्न सकिन्छ र रोगको फैलावट नियन्त्रण गर्न मद्दत हुन्छ।”

दुई वर्षअघि सुदूरपश्चिममा डेङ्गीका कारण ३ जनाको मृत्यु भएको थियो। यस वर्ष फेरि संक्रमण बढ्दै गएपछि स्वास्थ्यकर्मीहरू विशेष सतर्कता अपनाउन आग्रह गरिरहेका छन्।

जोशीका अनुसार रोग नियन्त्रणका लागि ‘लामखुट्टेको लार्भा खोज र नष्ट गर’ अभियान प्रभावकारी उपाय हो। “यस अभियानमा स्थानीय तहहरूको भूमिका महत्वपूर्ण हुन्छ। आफ्नै क्षेत्रमा सङ्क्रमणको अवस्था अनुसार सचेतनामूलक कार्यक्रम र अभियान सञ्चालन गर्न जरुरी छ,” उनले बताए।

हाल कतिपय पालिकाले यस्तो अभियान सञ्चालन गरिरहेको र सरकारी अस्पतालहरूमा डेङ्गीका बिरामीलाई निःशुल्क उपचार उपलब्ध गराइरहेको निर्देशनालयले जानकारी दिएको छ। तर, लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्नेबाहेक रोग नियन्त्रणको अर्को स्थायी उपाय नभएकाले नागरिक स्तरमा चेतना अभाव हुनु नै ठूलो चुनौती बनेको स्वास्थ्यकर्मीहरू बताउँछन्।